Maden faciasında tutuklanan şüphelilerin ifadeleri ortaya çıktı

  Türkiye Taşkömürü Kurumu'na ait Amasra Maden Ocağı'nda geçen 14 Ekim günü meydana gelen maden faciasında 41 madenci hayatını kaybetti. Ağır yaralanan maden işçilerinden Taner Şen de kaldırıldığı Çam ve Sakura Şehir Hastanesi'nde 21 günlük yaşam mücadelesini kaybetti.

 Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı'nın başlattığı soruşturma doğrultusunda TTK Amasra Müessese Müdürü Cihat Özdemir, işletme başmühendisi Mehmet Tural, 1. kartiye maden mühendisi İbrahim Hakan Mengeş ile 2. kartiye maden mühendisi Levent Aydın, müessese müdür yardımcısı Salih Atmaca, İş Güvenliği Şube Müdür Vekili Volkan Soylu, emniyet mühendisi Şahan Kahraman ve işletme müdürü Selçuk Ekmekçi "birden çok kişinin taksirle ölümüne sebebiyet verme" suçundan tutuklanarak cezaevine gönderildi. 
 
  "Sadece oturdum, maaşımı aldım" 

  Müessese Müdür Yardımcısı Salih Atmaca, 2020 yılından bu yana görevlerinin kendisinden alındığını ve bu görevleri yapmadığını anlattı. Atmaca ifadesinde 2020 yılı Ağustos ayından sonra hiçbir iş yapmadığını, talimat almadığını, emir vermediğini ve hiçbir sorumluluk altında olmadığını söyleyerek, “Sadece oturdum. Maaşımı aldım. Üretim iltisak müdürü olarak boş kadro üzerimde duruyordu. Ancak bana bir şey yaptırılmıyordu. 2020 Ağustos ayından sonra iş icabı ocağa girmem, bana bağlı birimlere emir vermem, bilgi almam hem şifaen hem de yazılı olarak yasaklanmıştır. İş güvenliği uzmanlığım vardı, iş güvenliği uzmanlığım düşürüldü. Ocağa girdiğim tarih kazadan 1-1 ,5 sene öncedir. Bu tarihten sonra ocağa girmedim. Benim idari görevim yerine müessese müdür Cihat Özdemir bana bağlı olan birimleri kendisine bağlayarak bakmaya başladı" dedi. 
 
  "Gaz izleme personeli eksikti, 3 personeli gaz izlemeye görevlendirdim" 

  TTK’daki eksiklikler için gaz ölçüm havalandırma, madendeki gaz seviyesinin düşük seviyede seyretmesi için seri havalandırma, paralel havalandırma sorununun giderilmesi için 250 kuyu dibi dik damar projesine daha önce yapılmamış olan paralel yeni havalandırma için lağım başlattığını hatırlatan Atmaca şöyle devam etti: 
  “Bu işin 2018 yılında projesi biterek tamamlanmıştır. Böyle olacağı kayıtlara geçmiştir. Ancak hala iş başlamamıştır. Yani orada çalışan işçi yoktur. İşçilerin çalıştığı madende ise paralel havalandırma olacak şekilde iyileştirmeler yaptık. Ben göreve başladığımda madende tespit ettiğim eksiklik her vardiyada 2 tane en az maden teknikeri olacak, gaz izleme personeli eksikti, bunlar için gerekli yazışmaları ve gerekli görevlendirmeleri yaparak 3 personeli gaz izlemeye görevlendirdim. Aynı zamanda iş güvenliğine bağlı olması gereken emniyet ve işletmede istihdam edilen emniyet servisinin görevlilerini iş güvenliğine bağladım. Son 1-1,5 yıldır yani ben görevde değilken iş güvenliği işçi sağlığı ve eğitim şube müdürlüğü direkt müessese müdürüne bağlandı.” 
 
  “Bir şeyleri güzelleştirmeye çalıştığı için ayağı kaydırıldı” 

  Avukatı ise Salih Atmaca’yı savunarak 2020’de görevlerinin peyderpey kendisinden alındığını ifade ederek, “Görevinin alınma sebebi ise bir şeyleri güzelleştirmeye çalıştığı için ayağı kaydırılmıştır. İşçiler müvekkilimin gözaltına alınmasına şaşırmaktadır. Müvekkilime mobbing uygulanmıştır. İş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi iptal edilmiştir. Bilirkişi raporunda Ocak 2022 tarihinden itibaren gaz seviyeleri ölçülmüştür ancak müvekkilim 2 yıldır emekliliğini beklemektedir. Aktif iş yapmamaktadır. Bilirkişiler kurum içi yazışmaları dikkate almamışlardır. Müvekkilim gaz izleme odasına ikinci adamı aldığı için bu durum yönetimi rahatsız ettiğinden görevden el çektirilmiştir” ifadelerine yer verdi. 
 
  Kazadan bir hafta önce gaz seviyesi yine yükselmiş 

  Tutuklananlardan Şahan Kahraman, 6 aydır emniyet mühendisi olarak görev yaptığı maden ocağında kazadan bir hafta önce yine gaz seviyelerinin yükseldiğini hatırlatarak ifadesinde şöyle dedi: 
  "Kaza günü gündüz vardiyasında olduğunu anlatan Kahraman, “Ben çıkarken herhangi bir sıkıntı yoktu. Gaz seviyesi ile ilgili bana herhangi bir ihbar gelmemişti. Kazadan bir hafta önce ölçüm yapıldığında gaz seviyesi yüzde 3,5 - 4 seviyelerindeydi. Bu değer -310 kotundaydı, ben bu seviyeyi öğrendiğimde maden işçilerini tahliye ettim. Bana bu seviyeyi gaz izleme servisindeki çalışanlar söyledi. Bir gün sonra da gaz seviyesi normal değerlere dönüştü. -350 kotundan -320 kotuna hava basan 4 pervaneden bir tanesi arızalı durumdaydı. Bu durumu şefim olan Ferhan Güneş’e iletilmiş o da arızayı gidermeye çalışmış. Ancak yukarıdan gelesi gereken kelepçe gelmediği için ve vardiyası da bittiği için müteakip vardiyaya tamir için hazırlanan parçayı teslim ettik. Bir sonraki vardiya bu parçayı takacaktı. Bu havalandırma arızası gaz seviyesinde bir sıkıntıya yol açmamıştı." 
 
  "Panikle telefonu açıp 'bütün değerler gitti, ekran kıpkırmızı' dedi" 

  Tutuklanan şüphelilerden Mehmet Tural, TTK Amasra Müessesinde 2012 yılında maden teknikeri olarak gaz izleme biriminde görev yapmaya başladığını; olay günü ise patlamadan önce son yaşananları anlattı. Eğitimini tamamlayarak 2022 yılı Mart ayından bu yana üretim başmühendisi olarak çalışmaya devam ettiğini anlatan Mehmet Tural, işletme müdürü Selçuk Ekmekçi’nin verdiği bilgisi olmadan değiştirdiğini söyleyerek, “Sorumlu olduğum mühendislere karşı otoritemi kaybederek işleyiş ve düzende aksamalar meydana geldi. Zaman zaman Selçuk Ekmekçi benim verdiğim tertipleri değiştiriyor. Bilgim olmadan sorumluluğumdaki mühendisleri ve onların bağlı oldukları şefler ve hatta nezaretçileri arayarak bana bilgi vermeden tertip verebiliyor. Bu durum benim iş takibimi zorlaştırıyor. Olay günü 17.27 sıralarında nöbetçi mühendis beni aradı. -300 kot 2. Rekupta yükleyicide elektrik arızası olduğunu, 1. Kartiye -350 kotunda mekanize ayakta, üç numaralı ünitede ise zincirli konveyör üzerinde elektrik aç-kapama arızası olduğunu bu konuda bilgim olup olmadığını sordu. Bende bu arızalarla ilgili bilgim olmadığını, elektrikçiye bilginin verilip verilmediğini arızaya müdahale edip-etmediğini sordu. O da elektrikçi Rıdvan Acet’in yükleyiciye müdahale ettiğini, daha sonra -350 kotundaki arızaya geçeceğini söyledi. 18.09 sıralarında emniyet mühendisi Şahan Kahraman beri aradı. Ocakta sıkıntı olduğunu ve ocağa geçtiğini söyledi. Gaz izlemeden sordum. Sensörlerin ölçüm yapmadığını söylediler. Bunun üzerine hemen gaz izleme birimini aradım. Telefonu Mehmet Özdemir panik halinde açtı. Ne olduğunu sorduğumda ‘Anlayamadım. Bütün değerler birden gitti. Ekran kıpkırmızı’ dedi. Ocaktan bilgi alıp almadıklarını sordum. Hemen ocağı tahliye etmelerini söyledim” dedi. 
 

Gerekçe açıklandı: Yetersiz havalandırma

Sulh Ceza Hakimliği, tutuklamalarda kişilerin uzmanlığına göre kömür tozu ile mücadelenin yetersiz olması, kazadan 1 hafta önce metan oranının yüzde 3,5 seviyelerine yükseldiği, bu tarihten sonra ocakta gerekli kontrollerin yeterli olarak yapılmadığı, kaza günü yaşanan pervane arızasının giderilip giderilmediğine ilişkin takibin sağlanmadığı, çalışanlara yeterli ve gerekli iş güvenliğini sağlamadığı, 2019 ve 2020 Sayıştay raporlarında belirtilen maden ocağı ile ilgili eksikliklerin ikmali konusunda girişimde bulunulmaması gerekçe gösterdi.

"Gaz oranının yüksek seviyede olduğu anlaşıldı"

Tutuklamalarda en fazla gerekçe gösterilen konu, "Dosya kapsamına göre son zamanlarda ocağın yetersiz havalandırma sebebiyle gaz oranının yüksek seviyede olduğu, bu havalandırmanın yeterli düzeyde sağlanması için gerekli girişimlerde bulunmadığı anlaşılmakla, şüphelinin üzerine atılı suçu işlediğine dair kuvvetli suç şüphesini gösterir." ifadelerine yer verildi.