Ebeveynler, birçok dönüm noktasında çocuklarının kararlarında önemli role sahip olabiliyor. Kimi zaman kıyafet seçimi, kimi zaman okul seçimi, kimi zamansa meslek seçiminde anne-baba çocuklarının kararlarını etkileyebiliyor ya da onlar adına karar alabiliyor. YKS ’ye kısa bir süre kala Uzman Psikolog Gizem Açıkgöz ve Uzman Psikolojik Danışman Elif Ünal, velilere tavsiyelerini 10 maddede sıraladı.
Öğrencilerin üzerinde baskı kurmamak ve doğru tercih yapmaları için öğrencinin yanında olmak konusunda ebeveynleri bilinçlendiren İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden Uzman Psikolog Gizem Açıkgöz ve Uzman Psikolojik Danışman Elif Ünal, üniversite tercihi sırasında ebeveynlere düşen sorumlulukları tek tek sıraladı.
İki uzman ebeveynlere düşen sorumlulukları şöyle sıraladı:
“Tercih dönemlerinde aileler çocuklarının yaşadığı stres dolu zamanı iyi anlamalı ve isteklerine karşılık öğrenciyi yıpratacak veya içe kapanmasına neden olabilecek tutum ve davranışlarda bulunmamalı.”
“Aile, üniversite ve bölüm seçimiyle alakalı önceliği öğrenciye vermeli ve öğrencinin karar almakta zorluk yaşadığı durumlarda fikirlerini karşılıklı konuşma yöntemiyle paylaşmalı.
“Ebeveynler öğrencinin kendini iyi hissettiği, kötü hissettiği ilgi duyduğu ya da duymadığı konuların farkında olmasını sağlamalı ve öğrencinin gerçekleştiremediği hedeflerini kabul edebilmesi için yol gösterici olmalı.”
“Ebeveynler çocuklarını kendi başaramadıkları hedefleri başaracak bir ikame olarak görmemeli ve kendi hayallerini çocuklarının hayalleri olması noktasında zorlamamalı.”
“Aile, çocuğunun kişilik özelliklerini tanıyarak bir rehber gibi doğru meslek seçimi konusunda yol gösterici olmalı yeterli bilgi ve donanıma sahip değil ise uzmanlardan destek almalı.”
“Ebeveynler çocuklarının meslek seçimi noktasındaki kararlarına güvenmeli ve desteklemeli.”
“Sınav sonrası tercih döneminde çocuklarının almış olduğu doğru kararları desteklemeli, seçmek istediği bölümler ile ilgili ihtimalleri göstermeli fakat asıl tercihi çocuğa bırakarak tercih süreçlerini sonlandırmalı.”
“Ebeveynler çocuklarının kendilerinden bağımsız bir birey olduğunu ve potansiyelini kabul etmeli.”
“Ebeveynler her çocuğun farklı ve biricik olduğunu kabul ederek çevresinde bulanan komşu, arkadaş ya da kardeş gibi farklı bireylerle kıyaslamamalı.”
“Ebeveynler çocuklarının hissettikleri, beklentileri ve istekleri ile ilgili sorular sorarak düşünmelerini sağlamalı ve gelecek planlarını, hayallerini, beklenti ve isteklerini desteklemeli.”
Anne ve baba için olumlu anahtar cümleler
Anne ve baba için olumlu anahtar cümleler ise şöyle:
“Her zaman olduğu gibi bu sınavında üstesinden gelebileceğini biliyorum.
Kararlarına saygı duyuyor ve önemsiyorum.
Kararlarını kendin verebilirsin, her verdiğin kararda arkandayız. Doğru ya da yanlış, eksik ya da tam hiç fark etmez.
Seni sen olduğun için seviyor ve güveniyorum.
Gerekeni yapacağın noktasında sana inanıyor ve destekliyorum.
Kendi istek ve yeteneklerin noktasında senin için doğru olana karar verebilirsin.”
Anne ve babanın uzak durması gereken cümleler
2 uzmana göre anne ve babanın uzak durması gereken cümleler ise şu şekilde:
“Bana mühendis olmak için hiç imkan verilmedi. Senin birçok imkanın var ve mühendis olacaksın.
Bu kadar az çalışarak sen hiçbir bölüm seçemez ya da kazanamazsın.
Ben mühendis olamadım sen ol!
Bu kadar az çalışarak sen hiçbir bölüm seçemez ya da kazanamazsın.
Bak ağabeyin mühendis oldu. Sen neden olamayasın?
Sana verilen imkanlar hiç kimsede yok.
Sen mühendis ol diğer meslekleri hobi olarak yapabilirsin.”
