TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Adalet Bakanlığı'nın 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. CHP milletvekilleri toplantıya; kuraklık, madenler, deprem bölgelerindeki rezerv alanları ve Kanal İstanbul ile ilgili dövizlerle katıldı.
'YIL SONUNA KADAR 453 BİN KONUTTAN FAZLASINI TESLİM EDECEĞİZ'
Ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, bütçe üzerine sunum yaptı. Son 120 yıl içerisinde 20 büyük depremin yaşandığını ve on binlerce insanın hayatını kaybettiğini söyleyen Bakan Kurum, "6 Şubat 2023'te 'Asrın Felaketi'yle sarsıldık. 11 ilimizde binlerce kardeşimizi kaybettik. Depremin ilk dakikasından itibaren, afetzede kardeşlerimizin yanından bir an bile ayrılmadık. Afetin 15'inci gününde ilk temelleri attık, 45'inci günde ilk anahtarları teslim ettik. Bu hızımız hiç durmadı ve 2 hafta önce de Adıyaman'ımızda 350 bininci konutumuzun anahtarlarını kardeşlerimize sunduk. Allah'ın izniyle hak sahiplerine verdiğimiz söz olan 453 bin konuttan çok daha fazlasını yıl sonuna kadar teslim edeceğiz" dedi. Bakan Kurum, deprem bölgelerinde 200 bin işçi, mimar ve mühendisin çalışarak günde 550 konut teslimi yapıldığını ve dünyanın en hızlı ve en büyük konut seferberliğinin gerçekleştirildiğini ekledi.
'10 MİLYON İNSANIMIZI GÜVENLİ BİR GELECEĞE KAVUŞTURDUK'
İstanbul'da 'Kentsel Dönüşüm Seferberliği' çalışmalarına devam ettiklerini belirten Kurum, "Bu çalışmayla milletimizin güvenini, Türkiye'nin geleceğini inşa etmeye devam ediyoruz. Yerinde, gönüllü ve hızlı dönüşümü; milletimizin istikbal, ülkemizin istiklal davası olarak görüyoruz. Bu anlayışla tam 2 milyon 252 bin ev ve iş yerimizi yenileyerek, yaklaşık 10 milyon insanımızı sağlıklı yuvalara taşıdık, güvenli bir geleceğe kavuşturduk. Şu anda 81 ilimizde, 258 bin ev ve dükkanımızın yenileme çalışmalarını süratle tamamlıyoruz. Yüksek deprem riski nedeniyle; Türkiye'de yaptığımız her 2 dönüşüm projesinin 1'ini, yani yarısını İstanbul'da yapıyoruz. İstanbul'da bugüne kadar 924 bin ev ve iş yerimizi dönüştürme başarısını gösterdik; 175 bin bağımsız bölümün yapımına da devam ediyoruz. 'Yarısı Bizden' kampanyamızla dönüşüme aldığımız 78 bin ev ve iş yerimiz hızla yapılıyor. İnşallah 2026 yılında da İstanbul'u depreme hazırlamaya devam edecek ve hiçbir farklı gündemin İstanbul'un güvenli geleceğinin önüne geçmesine müsaade etmeyeceğiz" diye konuştu.
'24 YILDA 1 MİLYON 750 BİN KONUT SUNDUK'
Bakan Kurum, Türkiye'nin en büyük konut politikasını başlatan bir hareket olduklarını kaydederek, "24 yıla yaklaşan hikayemizin sonucunda bu millete tam 1 milyon 750 bin konut sunmanın gururunu yaşıyoruz. 5 milyondan fazla dar gelirli kardeşimizi yeni yuvasına kavuşturmanın şerefini, bir madalya gibi göğsümüzde taşıyoruz. Bugün 81 ilimizde 1615 şantiyede, 410 bin yuvamızın, park, bahçe, cami, okul ve sosyal donatımızın inşasını kararlılıkla sürdürüyoruz. Fakat biz milleti için yaptığı her şeyi az bulan bir kadroyuz, bu sayılarla yetinmiyor daha fazlasına koşuyoruz. Hatırlayacaksınız; geçtiğimiz yıl yine buradan milletimize, Türkiye'nin en büyük sosyal konut kampanyasını, 2025 yılı sonu itibarıyla başlatacağımızın sözünü vermiştik. Daha yıl sonu bile gelmeden, 24 Ekim'de Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle 'Ev Sahibi Türkiye' dedik ve 'Yüzyılın Konut Projesi'ni milletimize sunduk. Bu projemizle; vatandaşımıza yeni bir yuva sunduğumuz gibi, yepyeni yaşam alanları, istihdam kapıları, ekonomik fayda da sunuyoruz. 500 mahalle konağımızı, 500 anaokulumuzu, aile sağlığı merkezimizi, gündüz bakım evi, el sanatları üretim merkezi, taziye evi, misafirhane ve spor salonunu da milletimize armağan ediyoruz. Başvuruların başladığı 10 Kasım'dan bugüne iftiharla söylüyorum ki 5 milyon 314 bin kardeşimiz müracaat etmiştir. Yüzyılın Konut Projesi; bu katılım sayısıyla, Cumhuriyet tarihi boyunca kamu eliyle başlatılan projeler arasında, en yüksek başvuruya mazhar olan proje olarak şehircilik tarihindeki yerini almıştır" değerlendirmesinde bulundu.
'EKSTREM HAVA OLAYLARININ SAYISINDA TAM 2 KAT ARTIŞ OLDUĞUNU BİLİYORUZ'
İklim değişikliği nedeniyle yaklaşık 900 milyon insanın kuraklık, sel ve hava kirliliği gibi olumsuzluklar altında yaşadığını ifade eden Bakan Kurum, ekonomik kaybın 131 milyar doları geçtiğini dile getirdi. Bakan Kurum, "Ülkemiz de hem denizlerle çevrili olması hem de farklı iklim ve ekosistemleri barındırması nedeniyle, dünyanın en hassas iklim bölgelerinden biri olan Akdeniz havzasında yer aldığı için çok büyük bir risk altındadır. Son 30 yıla baktığımızda Akdeniz havzasında yaşanan ekstrem hava olaylarının sayısında tam 2 kat artış olduğunu biliyoruz. Türkiye'de her yıl ortalama 2 bin civarında orman yangını çıkmakta ve bu sayı düzenli olarak artmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda Antalya, Muğla ve İzmir'de büyük yangınlar yaşadık. Yine sel açısından baktığımızda; Kastamonu, Sinop, Bartın, Rize, Giresun ve Trabzon'da tarihimizin en etkili sel hadiselerine tanık olduk. Geçtiğimiz yaz İzmir'den Hatay'a, Bursa'dan Balıkesir'e, Bilecik'ten Karabük'e kadar yangın felaketleriyle bir kez daha sınandık. Tabii iklim kaynaklı olarak yaşadığımız bu afetlere karşı topraklarımızı ve milletimizi korumak için 2053 Net Sıfır Emisyon ve Yeşil Kalkınma Hedefimize sıkı sıkıya sarılıyor, titizlikle uyguluyoruz" dedi.
'256 MİLYAR LİRAYI EKONOMİYE GERİ KAZANDIRDIK'
Bakan Kurum, çevrenin korunması için atık yönetiminin önemine işaret etti ve halihazırda dünya genelinde üretilen 2 milyar ton katı atığın 2025 yılına kadar iki katına kadar çıkabileceğini aktardı. Bakan Kurum, "Bu durum, ekosistemleri ve küresel ekonomiyi aynı anda tehdit etmektedir. İşte tam bu noktada; Sıfır Atık politikaları bir çözüm olarak öne çıkmaktadır. Sayın Emine Erdoğan Hanımefendi'nin öncülüğündeki Sıfır Atık seferberliğimizle; atık sorununa dair en net çözümü ortaya koyarak, 205 bin yerleşkede Sıfır Atık Yönetim Sistemi'ni kurduk. Bu sayede; 10 milyon hanenin yıllık elektrik faturası kadar tasarruf, 10 şehir hastanesi veya 500 okul inşa edilebilecek büyüklükte kaynağa ve yüz binlerce kişiye istihdam sağlayacak iş gücüne karşılık gelen 256 milyar lirayı ekonomiye geri kazandırdık. En önemlisi de 553 milyon ağacın kesilmesini engelledik, 150 milyon ton karbondioksit salınımını önledik. Şimdi de Ulusal Depozito Yönetim Sistemimizle yeni bir aşamaya geçtik. Çevremize ve ekonomimize katkı sunmak için ilk makine ve altyapı kurulumunu Sakarya'dan başlattık. Samsun, Erzurum, Konya, İzmir, Gaziantep ve Mersin'de sistemi devreye aldık. 2026 yılında her ilimizde depozitolu sisteme geçerek, ekonomimize yıllık 350 milyar TL katkı sunacak, 100 bin kardeşimize yeni iş imkanı sağlayacağız" diye konuştu.
'SIĞINAKLARI ZORUNLU HALE GETİRDİK'
TBMM'ye gönderdikleri yasa teklifi sayesinde haksız ve keyfi aidat artışını durduracaklarını aktaran Kurum, 'Yeni Sığınak Yönetmeliği' ile ilgili ise artık yeni metro tünelleri, büyük millet bahçeleri, stadyumlar, alışveriş merkezleri, otoparklar, hastaneler, yurtlar ve 10 bağımsız bölüm üzerindeki konutlarda sığınakları zorunlu hale getirdik. Mevcut sığınakları da 1 yıl içinde mevzuata uygun hale getireceğiz" dedi.
CHP'Lİ EROL: DEPREM KONUTLARINI BAŞARI HİKAYESİ OLARAK GÖRÜYORUM
Ardından bütçe üzerine milletvekilleri değerlendirmelerde bulundu. CHP Elazığ Milletvekili Gürsel Erol, deprem bölgesinde yürütülen çalışmalar nedeniyle Bakan Kurum'a teşekkür etti. Erol, "Şimdi düşünün ki Türkiye'de 11 ilde deprem olmuş. On binlerce can kaybı var. Yüz binlerce bina enkaza dönüşmüş. Orada depremin boyutunu değerlendirirken yalnızca müdahale anlamında değil, aynı zamanda bir kaos, kriz, acı, panik ve umutsuzluk yaşanıyor. Bunların hepsini planlamak çok kolay işler değil. Biz bunları yaşadığımız için bunları anlatıyorum. Doğru gördüğüm her şeyi söylerim, eksiklikleri de açık yüreklilikle tarif ederim. Sizi ve bakanlık bürokrasisini kutluyorum. Deprem konutlarını bu kadar kısa sürede, bu kadar büyük miktarda yapılmış olmasını ben bir başarı hikayesi olarak görüyorum" diye konuştu. Komisyon toplantısı, milletvekillerinin görüş ve önerileriyle devam ediyor.