Balkan göçmeni bir dostum kısa süreli Yunanistan gezisini anlattı.
Dostuma, “Yediğin içtiğin senin olsun, gördüklerini anlat” demedim ve Yunan restoranlarını sordum.
Dedeağaç’ta mükellef bir sofra kurdurmuş.
2 porsiyon ana yemeğe, mezelere, salatalara ve 1 şişe de ev yapımı şaraba 28 Euro ödemiş.
Yani yaklaşık bin 300 lira…
Dönüşte Edirne’de bir lokantada yediği 1 porsiyon satır köfte, salata ve içeceğe de aynı parayı ödemiş.
Düşünün adamların paraları (Euro) bizimkinden 45 kat daha değerli ama bizim restoranlardan hem lezzet bakımından çok daha cazip, hem porsiyonları daha büyük hem de daha hesaplı.
***
Malum yaz sezonu başladı.
İstikrarlı bir şekilde irtifa kaybeden Türk turizmi için 2025 yaz sezonu da karanlık maalesef.
Bunu ben değil rakamlar söylüyor.
Nitekim erken rezervasyonlar, geçen yılın bile altında kalmış!
***
Peki, pandemi öncesine kadar Ortadoğu, Rus ve Avrupalı turistlerin hesaplı ve cazip olduğu için tercih ettiği Türkiye, bugün pazarını neden Yunanistan ve Mısır gibi ülkelere kaptırdı?
Sorunun yanıtı çok basit aslında.
2023 yılından bu yana TÜİK verilerine göre enflasyon yüzde 153 artarken, Dolar ve Euro’nun artışı yüzde 108’de kaldı.
Dövizdeki artış oranında hiçbir şüphe yok ama ENAG verilerini hesap edersek, enflasyon ve dövizdeki makas yüzde 100’ü geçmiş durumda.
Biz yine devletin kurumu olan TÜİK’in açıkladığı rakamlara itibar edelim.
Yani enflasyon ile döviz kuru arasında yüzde 50 fark olduğunu kabul edelim.
Bu da turizmin neden gerilediğini gösteren en belirgin veridir.
Üzerine fırsatçılık ve turistleri kazıklama da eklenince, sonuç kaçınılmaz oluyor.
***
Sonuç ne mi?
Sonuç şu:
Bırakın elin İngiliz’ini, Alman’ını, Rus’unu, bu ülkenin vatandaşları bile artık tatilini Bodrum’un sahillerinde, Marmaris’in koylarında, Fethiye’nin ölü denizinde, Ege’nin tatil köylerinde değil, Yunanistan adalarında, Mısır’ın piramitlerinde yapmaya başladı.
Nitekim güney sahillerimizde 5 günlük tatil 30 bin liradan başlarken, bu paraya Yunanistan’da krallar gibi bir tatil yapabilirsiniz.
***
Turizmciler için en kötü senaryo, pazarınızı kaybetmenizdir.
Yani müşterinizi başka pazarlara kaptırmak…
Çünkü giden turist, kolay kolay geri gelmiyor.
Ve bugün Türk turizmi hızla pazarını kaybediyor.
***
Mehmet Şimşek beyefendinin uyguladığı sıkılaştırmış para politikası nedeniyle sanayici, esnaf, asgari ücretli, emekli can çekişiyor.
Bu mağdurlar kervanına her dönem ekonominin can simidi olmuş, ülkemize döviz kazandıran, bacasız sanayi turizm sektöründen geçimini sağlayan 10 binler de eklendi.
İyi bayramlar!
MUSTAFA ÖZDAL
