Gelir eşitsizliği azaldı
Gelir dağılımındaki eşitsizliği gösteren Gini katsayısı, geçen yıla göre 0,003 puan düşüşle 0,410 olarak hesaplandı. Sosyal transferler hariç tutulduğunda bu oran 0,473 olurken, emekli ve dul-yetim maaşları dışarıda bırakıldığında 0,420 seviyesinde gerçekleşti. Brüt gelire göre hesaplanan Gini katsayısı ise 0,422 oldu.
Toplumun en zengin yüzde 20’sinin gelirinin en yoksul yüzde 20’ye oranını gösteren P80/P20 oranı 7,5’e gerilerken, en zengin yüzde 10’un en yoksul yüzde 10’a oranı ise 12,9 olarak hesaplandı.
Ortalama gelir 662 bin lirayı aştı
Türkiye genelinde yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri, bir önceki yıla göre yüzde 76,7 artarak 662 bin 414 TL’ye yükseldi. Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise yüzde 77,3 artışla 332 bin 882 TL oldu.
Bu alanda en yüksek gelir, 418 bin 25 TL ile tek kişilik hanehalklarında görülürken, çekirdek ailelerden oluşan hanelerde bu rakam 338 bin 164 TL oldu. En düşük ortalama gelir ise 264 bin 413 TL ile birden fazla aileden oluşan hanelerde kaydedildi.
Gelirin büyük kısmı ücretlerden
Toplam gelir içinde en yüksek payı yüzde 49,7 ile maaş ve ücret gelirleri aldı. Müteşebbis gelirlerinin payı yüzde 18,3’e gerilerken, sosyal transferlerin payı yüzde 18,2’ye yükseldi. Emekli ve dul-yetim aylıkları sosyal transferler içinde yüzde 89,3’lük paya sahip oldu.
Eğitim düzeyi geliri belirliyor
Eğitim durumuna göre yıllık ortalama esas iş geliri; yükseköğretim mezunlarında 566 bin 839 TL, lise mezunlarında 376 bin 932 TL, lise altı eğitimlilerde 290 bin 323 TL, okur-yazar olmayanlarda ise 183 bin 900 TL olarak hesaplandı. En yüksek artış yükseköğretim mezunlarında görüldü.
En yüksek gelir hizmet sektöründe
Sektörel bazda en yüksek ortalama gelir 426 bin 45 TL ile hizmet sektöründe kaydedildi. Tarım sektörü ise 237 bin 461 TL ile en düşük gelir grubunda yer aldı. Yıllık artış oranı en fazla yüzde 79 ile inşaat sektöründe gerçekleşti.
İşverenler zirvede
İşe göre gelir dağılımında en yüksek ortalama gelir 1 milyon 204 bin 791 TL ile işverenlerde görüldü. Ücretli çalışanlarda bu rakam 379 bin 47 TL, kendi hesabına çalışanlarda 348 bin 45 TL, yevmiyelilerde ise 186 bin 682 TL oldu.
Bölgesel farklar dikkat çekti
Bölgesel bazda en yüksek gelir 449 bin 618 TL ile TR51 (Ankara) bölgesinde ölçüldü. İstanbul 434 bin 929 TL ile ikinci, İzmir ise 405 bin 896 TL ile üçüncü sırada yer aldı. En düşük gelir ise 172 bin 552 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde görüldü.
Gelir eşitsizliğinin en yüksek olduğu bölge 8,5 ile TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) olurken, en düşük eşitsizlik TRB1 ve TR42 bölgelerinde kaydedildi.
İş gücünde hareketlilik arttı
Araştırmaya göre 2024 yılında işsiz olanların yüzde 38,7’si 2025’te iş buldu. Çalışanların yüzde 90,3’ü iş hayatını sürdürürken, iş gücüne dahil olmayanların yüzde 10,1’i iş gücüne katıldı.
