Uraloğlu, Bursa Emek-Yüksek Hızlı Tren-Şehir Hastanesi Metrosu'nun 2024'te kısmi hizmete gireceğini ve 2026'da tamamlanacağını açıkladı.
Uraloğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Bakanlık ve bağlı kurumlarının 2025 yılı bütçesinin sunumunu gerçekleştirdi.
Bakanlık olarak ana faaliyet alanlarının insan, yük ve veri hareketliliğini sağlamak olduğunu belirten Uraloğlu, "Türkiye Yüzyılı'nda, insan ve çevre odaklı, akıllı ve güvenli entegre ulaşım sistemleriyle dünyada lider olmayı hedefliyoruz. 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda, kara yolu taşımacılığındaki yıllık yük payını azaltarak demir yolu taşımacılığını artırıyor, yatırımlarımızla çevresel ve ekonomik sürdürülebilirliği destekliyoruz. Kurumsal karbon ayak izi hesaplaması yapan ilk Bakanlık olarak, sadece Marmaray projemizle 62 milyon ton karbon emisyonu azaltımı sağladık." dedi.
Uraloğlu, projelerden elde edilecek emisyon azaltımlarının karbon borsalarında krediye dönüştürüleceğini de açıkladı.
Türkiye'nin, Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarını birbirine bağlayan stratejik bir noktada yer aldığını vurgulayan Uraloğlu, "4 saatlik uçuş mesafesinde, 1,5 milyar insanın yaşadığı ve toplamda 51,2 trilyon dolar gayrisafi milli hasılaya sahip 67 ülkenin merkezindeyiz. Avrasya lojistiğinin kalbinde yer alan ülkemiz, Yeni İpek Yolu olarak bilinen Orta Koridor ile Çin'i Avrupa'ya bağlarken, planladığımız Uluslararası Kalkınma Yolu Koridoru ile de küresel rekabet gücümüzü pekiştiriyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Uraloğlu, Orta Koridor üzerinden Bakü-Tiflis-Kars Demir Yolu ile Çin'den gelen yükleri Marmaray ile Avrupa'ya taşıdıklarını belirterek, Zengezur Yolu'nun, Bakü Limanı'nı doğrudan Türkiye'ye bağlayacağını ifade etti.
Çin, Doğu Asya ve Hindistan'dan gelen yükleri Basra Körfezi üzerinden Avrupa'ya taşıyacak Kalkınma Yolu Projesi'nde uluslararası işbirliklerine devam ettiklerini de ekleyen Uraloğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Kalkınma Yolu kapsamında ülkemizden geçen 2 bin 94 kilometre demir yolu bağlantısı için 727 kilometre yeni hat, 1923 kilometre kara yolu koridoru içinse 331 kilometre yeni otoyol yapmayı planladık. AK Parti iktidarında gerçekleştirdiğimiz yatırımlarımızın günümüzdeki değeri 280,6 milyar dolara ulaştı. Demir yolu yatırımlarının proje büyüklüğünü 2013'te yüzde 33'ten, 2023'te yüzde 53'e ve bu yıl da yüzde 55'e çıkardık. Yatırım portföyümüzdeki 2 bin 667 projeye 2 trilyon 295 milyar lira yatırım gerçekleştireceğiz. 2024'te, Bakanlığımızın tüm sektörleri için 351 milyar 379 milyon lira yatırım ödeneği tahsis edildi. 2024'te 28 ilimizde toplam yatırım tutarı 112 milyar lira olan 50 projeyi tamamlayarak vatandaşımızın hizmetine sunduk. 2025 yılı yatırım teklifimizi geçtiğimiz yıla oranla yüzde 26,9 artışla 482 milyar lira olarak teklif ettik."
Hızlı trenlerle şimdiye kadar 92 milyon yolcu taşındı
Bakan Uraloğlu, gerçekleştirdikleri yatırımların hem doğrudan hem de dolaylı yollarla ülkenin kalkınmasına önemli katkılar sunduğunu belirtti.
Hayata geçirdikleri demir yolu yatırımlarına değinen Uraloğlu, "Ülkemize kazandırdığımız hızlı trenlerle bugüne kadar 92 milyon yolcu taşındı. 13 bin 919 kilometreye ulaştırdığımız demir yolu hat uzunluğunu, 2028'de 17 bin 287 kilometreye, 2053'te ise 28 bin 590 kilometreye çıkarmayı hedefliyoruz. 2009'da dünyada hızlı tren işletmeciliğine geçen 8. ülke olarak, Ankara-Eskişehir-İstanbul, Ankara-Konya-Karaman, Ankara-Sivas hatlarımızla 11 ilimizi doğrudan hızlı trenle buluşturduk." ifadesini kullandı.
Kent içi raylı sistemlerinde ise Marmaray sayesinde iki kıtayı deniz altından demir yoluyla birleştirdiklerini anımsatan Uraloğlu, bugüne kadar Marmaray'ı 1,2 milyar yolcunun kullandığını; bu rakamın dünya nüfusunun 6'da biri olduğunu aktardı.
Başkentray'ın günde 65 bin, İzban'ın 230 bin ve Gaziray'ın 7 bin yolcuya hizmet verdiğini anlatan Uraloğlu, "İstanbul'umuzda geçtiğimiz yıllarda hizmete aldığımız kent içi raylı sistemlerden, Pendik-Sabiha Gökçen Havalimanı Metrosu ile yaklaşık 41 milyon, İstanbul Havalimanı-Gayrettepe Metro Hattı ile 13 milyon, Başakşehir-Çam ve Sakura Hastanesi-Kayaşehir Metro Hattı ile 7 milyon yolcuya hizmet verilmiştir. Şubat 2024'te hizmete aldığımız Bakırköy-Bahçelievler-Kirazli Metrosu ile bugüne kadar 14 milyon yolcu taşıdık. Sirkeci-Kazlıçeşme hattı ile İstanbul'da tarihi yarımadayı modern raylı sistemlerle çevreci yaklaşımla buluşturduk. İstanbul Havalimanı'na ikinci bir metro hattı ile kuzey güney aksında erişimi sağladık." bilgisini paylaştı.
Uraloğlu, diğer şehirlerde de kent içi raylı sistemleri yaygınlaştırdıklarını belirterek, Ankara'da AKM-Gar-Kızılay ile Keçiören metrolarının Kızılay'a kesintisiz bağlantısını sağladıklarını dile getirdi. Kocaeli'de şehir hastanesini tramvay hattıyla buluşturduklarını ifade eden Uraloğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Yerli ve milli araçlarımızı kullandığımız Kayseri-Anafartalar tramvay hattımızla bugüne kadar 5,5 milyon yolcuya ulaşım imkanı sağladık. 2024'te kısmi hizmete aldığımız Bursa Emek-Yüksek Hızlı Tren-Şehir Hastanesi Metrosu'nu 2026'da tamamlayacağız. Lojistik sektöründe demir yolu kullanımını arttırmak için 439 kilometre olan iltisak hatlarımızın uzunluğunu 2028'e kadar 608 kilometreye çıkaracağız. 12 lojistik merkezi sayımızı 25'e çıkaracağız. 2028'e kadar mevcutta devam eden 3 bin 92 kilometre hızlı tren hattımızı tamamlayacağız. Ankara-İzmir hızlı demir yolu hattı sayesinde 824 kilometre olan hat uzunluğu 505 kilometreye; 14 saatlik seyahat süresi yaklaşık 3,5 saate inecek. 312 kilometre uzunluğundaki Mersin-Adana-Osmaniye ve Gaziantep hızlı tren hattıyla 6,5 saat olan seyahat süresi 2 saat 15 dakika olacak. Bandırma-Osmaneli Hızlı Tren hattında ise Bursa-Osmaneli kesimi 2025'in sonunda, Bandırma-Bursa arası ise 2028'de hizmete girecek. 229 kilometrelik Halkalı-Kapıkule Hızlı Tren Hattı ile yolcu seyahat süresi 4 saatten 1,5 saate, yük taşıma süresi ise 6,5 saatten 3,5 saate düşecek. Mevcut hat kapasitesi 4 kat artacak. Ankara-Sivas hızlı demir yoluyla entegre Yerköy-Kayseri Hızlı Tren Hattı Ankara-Kayseri arasında 7 saat 47 dakika olan ulaşım süresi 2 saate inecek. Konya-Karaman hızlı tren projesinin devamı olan 135 kilometrelik Karaman-Ulukışla hızlı tren projesi devam ediyor."
Filyos Limanı ile Endüstri Sanayi Bölgesi arasındaki iltisak hat bağlantısının yapım çalışmaları devam ediyor."
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, demir yolu yatırımlarına ilişkin de "Demir yolu sektöründe devam eden diğer önemli projelerimizden Zengezur Yolu bağlantısını sağlayacak 224 kilometrelik ülkemiz kesimi olan Kars-Iğdır-Aralık- Dilucu Demiryolu Hattı ve Dörtyol-Hassa Otoyol ve Demiryolu Bağlantısı projelerinin yapımına başlıyoruz." dedi.
Demir yollarının yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi hedefiyle yeni demir yolu projelerini de planlamaya devam ettiklerine dikkati çeken Uraloğlu, "Ankara-İstanbul Süper Hızlı Tren Projesi 344 kilometre uzunluğunda olup, saatte 350 kilometre hıza ulaşacak trenlerimizle seyahat süresini 80 dakikaya indireceğiz. Kuzey Marmara Hızlı Tren Hattı ile Asya ve Avrupa arasında yüksek kapasiteli yolcu ve yük taşımacılığı sağlanacak. Sabiha Gökçen ve İstanbul Havalimanları birbirine bağlanarak iki önemli ulaşım merkezi arasında bağlantı güçlenecektir." diye konuştu.
Samsun-Sarp Hızlı Tren Hattı için de proje çalışmalara başladıklarının altını çizen Uraloğlu, Divriği-Kars-Hudut Demiryolu Hattı Rehabilitasyonu ile hattın tamamen modernize edileceğini söyledi.
Uraloğlu, Aksaray-Ulukışla-Yenice Hızlı Tren Hattı ile kuzey-güney koridorunda yolcu ve yük talebinin karşılanacağını belirterek, "Ankara'yı Karadeniz'e hızlı trenle bağlayacak Kırıkkale-Çorum-Samsun Hızlı Tren Hattı'nda, Kırıkkale (Delice)-Çorum kısmının yapımına yakında başlıyoruz. Kalkınma yolunun bir parçası olan 136 kilometrelik Gaziantep-Şanlıurfa Hızlı Treni, 180 kilometrelik Şanlıurfa-Mardin Hızlı Treni ve devamında 185 kilometrelik Mardin-Nusaybin-Cizre-Ovaköy arasında yeni demir yolunun etüt ve yapım işlerini planladık." sözlerini sarf etti.
Malatya'yı hızlı tren ağına bağlamak için 224 kilometrelik Sivas-Çetinkaya-Malatya hattının planlandığına işaret eden Uraloğlu, Karadeniz doğal gazı rezerv alanına hizmet edecek Filyos Limanı ile Filyos Endüstri Sanayi Bölgesi İltisak Hattı bağlantısı için yapım işi hazırlıklarının sürdüğünü bildirdi.
Bakan Uraloğlu, lojistik sektöründe demir yolu kullanımını artırma hedefiyle Çukurova Bölgesi'ndeki liman, sanayi ve serbest bölgelerin iltisak hattı bağlantılarını planladıklarını dile getirerek, demir yolu sektöründe tüm raylı sistem araçlarının milli ve yerli imkanlarla tasarımı ve üretiminin gerçekleştirilmesine öncelik verdiklerini kaydetti.
"Şehir içi raylı sistem hattının 434 kilometresi Bakanlığımızca yapıldı"
TÜRASAŞ araç üretim tesislerini ihtiyaçlar doğrultusunda modernize ederek kapasitesini artırdıklarını vurgulayan Uraloğlu, şöyle devam etti:
"Demir yolu yatırımlarımız kapsamında kent içi raylı sistem projelerini de hayata geçiriyoruz. Ülke genelindeki 1015 kilometrelik şehir içi raylı sistem hattının 434 kilometresi Bakanlığımız tarafından yapıldı. Bakanlığımız tarafından yaklaşık 91 kilometrelik hat yapımı devam ederken, 383 kilometrelik hat ise planlama aşamasındadır. Halkalı-Başakşehir-Arnavutköy-İstanbul Havalimanı Metrosu 2. Etabını 2025 yılı içerisinde hizmete açacağız. Altunizade-Çamlıca-Bosna Bulvarı Metrosu, Kocaeli Gebze Sahil-Darıca OSB Metrosu, Başkentray'ın devamı niteliğindeki Sincan OSB-Yenikent-Kazan Soda Demiryolu'nu, Konyaray'ı 2026 yılı içinde, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kuzey Hafif Raylı Sistem Hattını ise 2028'in sonunda tamamlayarak hizmete almayı planlıyoruz."
