Geçmişte ilgili askeri yetkililerin mektuplarında, Türkiye'nin Ege adalarıyla ilgili haklılığı doğrulandı. Adaların silahlandırılması ve askeri tatbikat ayrıntısı dikkat çekti.
unanistan, Ege'deki adaları, uluslararası hukuka aykırı bir şekilde silahlandırıyor.
Atina yönetimi, adalarla ilgili egemenlik haklarının, adaların gayri askeri statüsüyle ilgisi olmadığını savunuyor.
Geçmiş yıllarda NATO'nun, Ege'de Türkiye'yi haklı bulduğunu gösteren üç belge ortaya çıktı. Belgeler, Yunanistan basınından To Vima gazetesi tarafından paylaşıldı.
Gazetenin "NATO'nun adalarla ilgili gizli belgeleri" başlıklı haberinde, NATO'nun bir parçası olan Yunanistan'ın, askeri ittifak içindeki iyi bir sicile sahip olmadığına dikkat çekildi.
Dönemin NATO Genel Sekreteri Hastings Ismay’in 1957’de, yine o dönem NATO'nun başındaki isim Joseph Luns'ın 1980'de ve Avrupa'daki ABD Kuvvetleri Komutanı Orgeneral James Jones'un 2006'da gönderdiği mektupta söz konusu ayrıntılara yer verildi.
Ege'deki adalara ilişkin mektuplar, sırasıyla NATO daimi temsilciliklerine, ABD Avrupa Komutanı Bernard Rogers’a ve Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Karargahı'na gönderildi.
Ismay’in Leros (İleryoz) Adası'yla ilgili mektubunda, adada inşa edilmesi planlanan mühimmatla ilgili tesislerin, sorunlara yol açabileceğine dikkat çekildi.
1947 Paris Barış Antlaşması uyarınca adaların silahsızlandırılmasının öngörüldüğüne işaret edildi.
Luns tarafından gönderilen ve Limni Adası'ndaki askeri altyapıyla ilgili çalışmaları ilgilendiren mektupta da askeri ittifaka üye ülkeler arasında sağlanan anlaşmalarla ilgili hukuki konulardan uzak durulması gerektiği kaydedildi.
Dönemin Atina yönetiminin, NATO'daki girişimlerinin başarısızlıkla sonuçlandığı ifade edildi.
Son olarak Jones mektubunda ise Ege adalarının silahlandırılmalarının sınırlandığı ve askeri tatbikatlarda kullanılamayacağına vurgu yapıldı.
NATO'nun, Limni Adası'ndaki altyapıyı finanse edemeyeceği, adada yer alan askeri güçlerin, NATO tatbikatlarına katılamayacağı aktarıldı.
Türkiye’nin kendisi için Ege’de bir tehdit unsuru olduğunu iddia eden Yunanistan, Lozan ve Paris antlaşmalarının aksi yönündeki hükümlerine rağmen Doğu Ege adalarını silahlandırma politikasını savunmayı sürdürüyor.
Türkiye’nin, Doğu Ege Adalarının silahsızlandırılmış statüsünün korunmasına yönelik talebine Yunan siyasiler, çoğu kez "Türkiye’nin Yunanistan’ı tehdit ettiği" iddiasıyla yanıt veriyor.
Türkiye, Atina yönetiminin Doğu Ege adalarının silahsızlandırılmış statüsünü ihlal eden eylemleri hakkında Temmuz 2021’de BM’ye mektup göndererek şikayette bulunmuştu.
Türkiye'nin BM Nezdindeki Daimi Temsilcisi Feridun Sinirlioğlu imzasıyla, Genel Sekreter Antonio Guterres'e hitaben yazılan mektupta, "Bir kez daha dikkatinize getirmek isteriz ki Yunanistan, Ege ve Akdeniz'deki adaların silahsızlandırılması konusunda ilgili anlaşmalardan doğan yükümlülüklerini yerine getirmemektedir." ifadesi kullanılmıştı.
AA'nın aktardığına göre, mektupta, aralarında Meis Adası'nın da bulunduğu söz konusu adaların Türkiye ana karasına yakınlığına vurgu yapılmıştı
Adaların, 1923 Lozan ve 1947 Paris Barış antlaşmalarında açıkça belirtilmesine rağmen, Yunanistan tarafından silahlandırılmasının Türkiye'nin güvenliğine ciddi tehdit oluşturduğunun altı çizilmişti.
Türkiye'nin, Yunanistan'ın adalar üzerindeki ihlallerini diplomatik kanallar üzerinden defalarca dile getirdiğine işaret edilen mektupta, "Eğer Yunanistan, anlaşmalardaki yükümlülüklerini yerine getirmede başarısız olursa o anlaşmalardan kaynaklı egemenlik haklarını deniz yetki alanlarının belirlenmesi dahil öne süremez." ifadesine yer verilmişti.
