Ama bilimde, felsefe de NOETİK diye bir kavram vardır. Bu kelimenin anlamı ‘niyetlerin (düşüncelerin) ameller üzerinde ki etkisi’ demektir.
       Bu konuda Sokrates şöyle der:”Bir şeyin daha iyi ve daha güzel olabilmesi için NOETİK olması lazımdır.
        
     Bu anlamda ”Ameller niyetlere göredir “ Hadisini ele aldığımızda maalesef bugünkü Müslümanların niyetleri dağınıktır.Niyetler ve hedefler  dağınık olduğundan sonuç alınamıyor.Buna  örnek verecek olursak:
-Bir tarlanın bir yerini 20 metre kazarsanız su çıkar,ama 20 yeri birer metre kazarsanız su çıkmaz.
-Bir orkestranın bütün enstrümanları aynı notayı çalsa güzel bir müzik ortaya çıkar ama enstrümanlar arasında birlik yoksa kafa şişkinliği ortaya çıkar.
    
     Eskiden arifler birbirlerine dua ederken “Allah seni toplasın” derlerdi. Günümüzde Müslümanların fikirleri dağınık, görüşler dağınıktır. Onun için toparlanma olmuyor.
İş lafa geldiği zaman:  
-Allah’ımız bir,
-Peygamberimiz bir,
-Kitabımız, kıblemiz  bir diyoruz.
     Doğru. Bunlar bir ama örneğin Peygamber anlayışımız bir mi? Peygamberin sünneti derken ne anlıyoruz?Peygamberin sünneti demek  şekil olarak Peygambere benzemek midir?Yoksa Sünnet Peygamberin Kur’an’ı yaşama ahlakı mıdır?  
    Kalplerimizde ki niyetler aynı olmadığı için bir çok Müslüman ümitsizliğe kapılmıştır.
-Kimi elini eteğini çekip kendi dünyasına çekilmiştir,
-Kimi ümidini kesip davadan vazgeçmiştir,
-Kimi de farklı taraflara dağılmıştır.
    
    Bütün bunlara rağmen ümidini kesmeyenler vardır.Çünkü onlar bu ayetlere göre ümidini kesmemişlerdir:  
-“(Allah) yaratılışta neyi dilerse çoğaltır.” (Fatır,1),
-“…hidayeti bulmuş olanlara (gelince) Allah onların hidayetlerini artırdı…”(Muhammed,17).
     Bütün bunlara rağmen Müslüman ümitsiz olamaz. Çünkü Rabbimiz “…Allah’ın rahmetinden ümidinizi kesmeyiniz…” (Zümer,53)  ve 
-“Şüphesiz ki âkıbet (sonunda asıl kazanç) takvâ sâhiblerinindir” (Hud,49). buyuruyor.
      Ayrıca Müslüman şu örnekleri de unutmaz:
-Taif’te Peygamberimiz ümidini kesmedi,
-Kuyudaki Yusuf (as) ümidini kesmedi,
-Ateşe atılan Hz.İbrahim (as) ümidini kesmedi.
    Ve Müslüman biliyor ki iman ümittir,
    Ve Müslüman biliyor ki tövbe etmek bir ümittir,
    Ve Müslüman biliyor ki gelecek bir ümittir,
    Ve Müslüman hatalarını görmeli,eleştiri metodunu unutmamalıdır.
    Ve  Müslüman menfaatçi ve egoist olmamalıdır.
    Ve Müslüman gayret göstermede en önde,ganimet dağıtılırken en arkada olmalıdır.
    Ve Müslüman okçular tepesini terk etmeyenlerdir.

(Abdulvasih DURAN)